Afsluitend evenement van het onderzoeksproject MarkiT

Afsluitend evenement van het onderzoeksproject MarkiT
Auf dem Foto (v.l.n.r.): Jason Hayer (Doktorand von der Uni Bonn), Frau Prof. Brigitte Petersen (Projektleiterin von der Uni Bonn), Sigrid Roth (Projektkoordinatorin von GIQS e.V.), Nina Purwins (Doktorandin von der Uni Göttingen), Liza Guckenberger (Projektleiterin von der ZNVG), Sandra Erdmann (Projektleiterin von der Fleischwerk EDEKA Nord GmbH), Kamila Dynowski (Masterstudentin von der Uni Bonn)

Het gezamenlijke project “MarkiT” (Markenfleischprogramm – Integratie van Tierwohl) wordt vandaag afgesloten met de publieke slotmanifestatie “Hoe kan een verbetering van het dierenwelzijn worden gerealiseerd?” De belangrijkste bevindingen over de integratie van de inspanningen op het gebied van dierenwelzijn in een merkvleesprogramma worden hier vanuit wetenschappelijk en praktisch oogpuntvan boer tot consument gepresenteerd. Een van de uitdagingen is om rekening te houden met de wens van de consument om meer op het soort afgestemde varkenshouderij en om duidelijk te communiceren over de bijzondere kenmerken van de productierichtlijnen. Op basis van deze eisen en uitdagingen voor de waardeketen werd in december 2014 het gezamenlijke onderzoeksproject “MarkiT”, gefinancierd door de BMEL en de Landwirtschaftliche Rentenbank, gelanceerd.

Er wordt van verschillende kanten meer aandacht gevraagd voor het welzijn van dieren in het productieproces van levensmiddelen, bijvoorbeeld door hogere normen voor de veehouderij op de bedrijven. Welke maatregelen hiervoor geschikt zijn en wie daarvoor moet betalen, is echter omstreden. Landbouwers en consumenten zijn slechts het begin- en eindpunt van een soms zeer lange keten van betrokken bedrijven, zonder welke wijzigingen in de normen niet met succes kunnen worden doorgevoerd. Het MarkiT-project, dat door het Bondsministerie van Voedselvoorziening, Landbouw en Consumentenbescherming (BMEL) en de Landwirtschaftliche Rentenbank (Landwirtschaftliche Rentenbank) wordt gefinancierd met middelen uit het specifieke vermogen van de federale overheid, is dan ook multidisciplinair gericht op onderzoek naar de wijze waarop de gehele waardeketen kan worden gericht op het waarborgen van een hoger dierenwelzijn in de varkenshouderij.

De partners in het project zijn Fleischwerk EDEKA Nord GmbH, de verkoopvereniging voor fok- en gebruiksdieren ZNVG e.G., de Georg-August-Universität Göttingen, de Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn en de Grensoverschrijdende geïntegreerde kwaliteitsborging GIQS e.V.

Aan de hand van het bestaande merkvleesprogramma “Gutfleisch” kan met behulp van geselecteerde proefbedrijven een diervriendelijker varkenshouderijsysteem worden onderzocht, zowel vanuit economisch als sociaal oogpunt. De analyse van de informatiebehoefte, de totale uitvoeringskosten en de investeringsbereidheid in de waardeketen werd uitgevoerd door de universiteit van Göttingen. Een consumentenonderzoek in de EDEKA-markten van de regio EDEKA Noord en enquêtes bij boeren en hun adviseurs over de haalbaarheid en acceptatie van geselecteerde dierenwelzijnsmaatregelen hebben inzicht gegeven in de economische en sociaal-psychologische mogelijkheden en barrières. Bedrijfsinspecties en focusgroepen met consumenten hebben extra inzicht gegeven in de perceptie en acceptatie van de conventionele varkenshouderij met MarkiT maatregelen op het gebied van dierenwelzijn.

De universiteit van Bonn heeft de beoordeling van de diergezondheid en het concept voor de uitbreiding van de bestaande auditactiviteiten uitgevoerd. De drie kwaliteitsdoelstellingen – vermindering van het gebruik van antibiotica, het afzien van pijngerelateerde ingrepen en de invoering van nieuwe productiemethoden (bv. het vetmesten van beren) – werden gedefinieerd en geëvalueerd op basis van meetbare parameters. Daarnaast is een conceptueel monitoringsysteem ontwikkeld. De ZVNG producentenvereniging bundelt de varkens voor het Gutfleisch programma. Zij vertegenwoordigt de belangen van haar leden-melkveehouders, maar communiceert ook de doelstellingen van de vleesfabriek. In het kader van het project was het ZNVG verantwoordelijk voor de bundeling en uitvoering van de geplande maatregelen in de pilotbedrijven, die hand in hand gingen met de selectie, advisering en ondersteuning van de bedrijven in het project. Er werden opleidingen georganiseerd om de overdracht van kennis en de uitwisseling van ervaringen tussen veehouders en adviseurs te vergemakkelijken.

De vleesfabriek van EDEKA Nord heeft de vleeskwaliteiten onderzocht en is de schakel tussen alle deelnemers in de procesketen van het Good Meat Programme. Het Fleischwerk is, in nauwe samenwerking met de ZNVG, verantwoordelijk voor het implementeren van de veranderde productieomstandigheden in de procesketen in het bestaande merkvleesprogramma, zodat kennis kan worden opgedaan onder praktische omstandigheden en duurzame beslissingen.

Voor het succes van een merkvleesprogramma wordt nu een effectieve strategie ontwikkeld om de toegevoegde waarde van het geproduceerde varkensvlees te communiceren in een merkvleesprogramma met verhoogde eisen op het gebied van dierenwelzijn, dat voor de hele waardeketen ontstaat.

Het project

Het gezamenlijke project “MarkiT” wordt gefinancierd door het Bondsministerie van Voedsel en Landbouw op basis van een resolutie van de Duitse Bondsdag. Financiering wordt verstrekt uit het doelvermogen van de Bondsregering bij de Landwirtschaftliche Rentenbank. De projectuitvoerende instantie is het Federaal Agentschap voor Landbouw en Voedselvoorziening. Het gezamenlijke project dient om een merkvleesprogramma verder te ontwikkelen met betrekking tot dierenwelzijnseisen die verder gaan dan de wettelijke eisen. Daartoe zijn maatregelen en criteria ontwikkeld en getest om dierenwelzijnsaspecten te integreren in de productierichtlijnen van de gehele waardeketen. Er werd rekening gehouden met de aanvaarding door consumenten en landbouwers.

De projectpartners

  • GIQS e.V. – neemt de coördinatie van het project over. Daarnaast voert GIQS doelgroepgerichte maatregelen uit om de resultaten en bevindingen van het project te verspreiden.
  • Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn, International FoodNetCenter bij het Instituut voor Dierwetenschappen, afdeling Preventief Gezondheidsmanagement – evalueert de impact en effecten van individuele maatregelen op de gezondheidstoestand van de proefbedrijven en de prestaties op het gebied van dierenwelzijn in de gehele waardeketen. Daartoe zijn indicatoren voor individuele bedrijven (mate van uitvoering van de programma-eisen, MRSA- en ESBL-monitoring en -therapie-index) en bedrijfsoverkoepelende indicatoren (aantal levenslange traceerbare dieren, voorlopige informatie, feedbackinformatie, bewijsdocumenten) gedefinieerd.
  • Georg-August-Universität Göttingen, afdeling Landbouweconomie en Plattelandsontwikkeling, afdeling Marketing for Food and Agricultural Products – voert empirische analyses uit van de bereidheid van landbouwbedrijven om te investeren en de landbouwpraktijken te veranderen, alsmede van de kosten die in de hele waardeketen worden gemaakt en de bereidheid van consumenten om te betalen, en van de informatiebehoefte.
  • Vermarktungsgemeinschaft für Zucht- und Nutzvieh ZNVG e.G. – voornamelijk verantwoordelijk voor de uitvoering van de geplande maatregelen in de proefbedrijven en het ondersteunende overleg met de landbouwer.
  • Fleischwerk EDEKA Nord GmbH werkt nauw samen met alle partners om beslissingen te nemen over maatregelen op het gebied van dierenwelzijn.